ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ - 001
23/02/1988
00:23:20
Περίληψη
Στην παρούσα εκπομπή ακούμε τα εξής: “Ζήδρος” (Μουσική - Στίχοι: Γιάγκος Σουρουλλάς. Το τραγούδι αυτό είναι βασισμένο στο δημοτικό τραγούδι “Ο Ζήδρος” που αναφερόταν στον οπλαρχηγό της περιοχής Ελασσόνας), “Σαν πεθάνω” (Δημοτικό τραγούδι), “Πότε θα ‘ρθει εκείνη η μέρα” (Στίχοι: Π. Παντελή - Μουσική: Γιάγκος Σουρουλλάς. Σύμφωνα με μαρτυρία του Κώστα Κασσιανού, το τραγούδι αυτό τραγουδήθηκε μετά τα οκτωβριανά γεγονότα του 1931 και παραλλάχθηκαν οι στίχοι κατά τον αγώνα της ΕΟΚΑ¹), “Η Κύπρος” (Στίχοι: Ε. Βολανάκης - Μουσική: Κώστας Κασσιανός), “Φεύγω στον πόλεμο” (Στίχοι - Μουσική: Γιάγκου Σουρουλλά). Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κώστα Κασσιανού το τραγούδι αυτό τραγουδήθηκε όταν οι Κύπριοι έφευγαν κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο για το μέτωπο²), “Λευτεριά” (Γνωστό και ως “Θα πάρω μιαν ανηφοριά”. Στίχοι: Ευαγόρας Παλληκαρίδης - Μουσική: Κώστας Κασσιανός), “Του Δράκου” (Τραγούδι για τον ήρωα της ΕΟΚΑ Μάρκο Δράκο. Στίχοι: Ανώνυμος - Μουσική δημοτικού τραγουδιού), “Στο Λένα” (Στίχοι: Δ. Παπαδημήτρης - Μουσική: Κώστας Κασσιανός) και “Θρήνος του Λένα” (Στίχοι: Δ. Παπαδημήτρης - Μουσική: Κώστας Κασσιανός). Ερμηνευτής ο Κώστας Κασσιανός. Το μικροφωνητικό σύνολο αποτελείται απο τους: Αφροδίτη Φυλακτίδου, Βασιλική Σαββίδου, Ηλιάδα Γεωργιάδου, Μαρία Σκουτέλλα, Τούλα Θεοφάνους, Αλεξάνδρα Κασσιανού, Στέλιος Καραολής, Αντώνης Καλογήρου και Μάριος Βασιλείου. Συνοδεύει στο πιάνο η Μάρω Σκορδή.
Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ οι αγωνιστές θέλοντας να εμψυχώσουν τον λαό και του συναγωνιστές τους έγραφαν ή διασκεύαζαν ελληνικά δημοτικά τραγούδια ή άλλα γνωστά τραγούδια της εποχής έχοντας ως αναφορά τον αγώνα και τους στόχους του που ήταν η απελευθέρωση και η Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Τα τραγούδια αυτά τα διέδιδαν είτε από στόμα σε στόμα είτε δημοσιεύοντας τα στο έντυπο “Εγερτήριο Σάλπισμα” που εξέδιδε μηνιαίως κρυφά από τους Άγγλους η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ). Η δημοσίευση τους στο έντυπο αυτό γινόταν ανώνυμα. Οι μελωδίες τους είναι απλές και οι στίχοι τους ακόμα πιο απλοί για να είναι ευκολομνημόνευτοι και να διαδίδονται ευκολότερα. Τα περισσότερα τραγούδια είναι γραμμένα σε ρυθμό εμβατηρίου ή ρυθμό “Καλαματιανό” (7/8). Οι συνθέτες ήταν μορφωμένοι (δάσκαλοι, ψάλτες κ.α.) και η καταγραφή των τραγουδιών γινόταν στην ευρωπαϊκή και βυζαντινή σημειογραφία.
Βιογραφία
Ο Κώστας Κασσιανός (1938 - 1990) με καταγωγή από τη Λύση της επαρχίας Αμμοχώστου, σπουδάζει αρχικά Βυζαντινή μουσική δίπλα στον πρωτοψάλτη της ιερού ναού Παναγίας στη Λύση, Γιάγκο Σουρουλλά. Παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα ευρωπαϊκής μουσικής (ακκορντεόν και θεωρητικά) με τον Σώζο Τομπόλη. Το 1956 μεταβαίνει στην Αθήνα φοιτά στο Εθνικό Ωδείο σπουδάζοντας Αρμονία με τον Μανώλη Καλομοίρη, Ιστορία της μουσικής και Μορφολογία με τον Γιώργο Βώκο, τραγούδι με την Καίτη Παπαλεξοπούλου και ακκορντεόν με τον Τίμο Σουγιούλ. Επιστρέφει στην Κύπρο το 1958 και εργάζεται μέχρι το τέλος της ζωής του ως καθηγητής μουσικής στη δημόσια εκπαίδευση. Μαζί με τον Γιάγκο Σουρουλλά θεωρούνται ως οι σημαντικότεροι συνθέτες των τραγουδιών του αγώνα.
Περιεχόμενα
“Ζήδρος”: 00:00:00 - 00:02:37
“Σαν πεθάνω”: 00:02:38 - 00:05:11
“Πότε θα ρθει εκείνη η μέρα”: 00:05:12 - 00:07:57
“Η Κύπρος”: 00:07:58 - 00:10:36
“Φεύγω στον πόλεμο”: 00:10:37 - 00:12:42
“Λευτεριά” ή “Θα πάρω μιαν ανηφοριά”: 00:12:43 - 00:15:28
“Του Δράκου”: 00:15:29 - 00:18:51
“Στο Λένα”: 00:18:52 - 00:20:30
“Θρήνος του Λένα”: 00:20:31 - 00:23:20
Αναφορές
1.Παναγιώτας Ιωάννου (Ψυλλίτα), Γρηγόρη Γρηγοριαδη, “Το έπος της ΕΟΚΑ - Η ποιητική έκφραση του αγώνα”, Λευκωσία, 1988², σελ. 212.
2.ό.π. σελ. 235